بیش فعالی یا ADHD یک اختلال رشدی عصبی است که با علائمی مانند مشکل در تمرکز، توجه، رفتار تکانشی و فعالیت بیش از حد شناخته می شود. علت دقیق ADHD ناشناخته است، اما می توان گفت که عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند. از آنجایی که بیش فعالی کودکان دغدغه اکثر والدین است و همواره در مواجهه با چالش هایی به دلیل بیش فعالی کودکان هستند، در ادامه قصد بررسی کامل آن را داریم. والدین با شناختن بیشتر بیش فعالی و دانستن راهکارهای کنار آمدن با کودکان بیش فعال، می توانند به راحتی با این چالش ها مواجه شده و بیش فعالی کودکشان را مدیریت کنند.
انواع بیش فعالی
انواع مختلفی از ADHD در کودکان وجود دارد که سه نوع اصلی آن شامل موارد زیر هستند:
نوع غالباً بی توجه
در این نوع از بیش فعالی، کودکان اکثرا بی توجه هستند و در اکثر مواقع علائم بیش فعالی را ندارند.
نوع غالباً بیش فعال-تکانشی
در این نوع از بیش فعالی، کودکان دارای علائمی از بیش فعال-تکانشی در کنار علائم بی توجهی هستند.
نوع ترکیبی ADHD
در این نوع از بیش فعالی نیز، علائمی همچون حواس پرتی در کنار علائم بی توجهی و بیش فعال-تکانشی دیده می‌شود. این نوع از بیش فعالی رایج تر از سایر بیش فعالی ها می باشد.
علائم و نشانه های بیش فعالی
بیش فعالی دارای علائم و نشانه هایی است که در هر کودک می تواند متفاوت باشد. اما دانستن این علائم و نشانه ها به شما در تشخیص این بیماری کمک می کند. بنابراین با ما همراه باشید تا در ادامه به بررسی عوارض شایع این بیماری بپردازیم.
بی توجهی: کودکان بیش فعال بسیار بی توجه هستند و به راحتی حواسشان پرت می شود. به همین دلیل مشکلاتی از جمله عدم یادگیری درست و بی دقتی در مواردی مانند انجام تکالیف مدرسه و کارهای روزمره دارند. در واقع کودکان مبتلا به ADHD ممکن است در تمرکز بر روی کارهای مدرسه، تکالیف یا مکالمات مشکل داشته باشند.
تکانشگری: کودکان بیش فعال معمولا بدون فکر عمل می کنند و به نتایج کار خود فکر نمی کنند. به همین دلیل ممکن است کارهای خطرناک انجام دهند و قوانین را نقض کنند. همچنین روابط اجتماعی ضعیفی دارند.
بیش فعالی: این کودکان ممکن است دائماً در حال حرکت باشند، بی قراری کنند و در صندلی خود آرام نگیرند. مدام در حال فعالیت باشند و بیش از حد صحبت کنند.
راهکارهای کنار آمدن با کودکان بیش فعال
کودکان بیش فعال چالش های زیادی را در زندگی تجربه خواهند کرد. به همین دلیل بهتر است والدین و معلمان این دانش آموزان با استفاده از راهکارهایی که در ادامه خواهیم گفت، رفتار مناسبی با این کودکان داشته باشند و علائم آن ها را مدیریت کنند.
در خانه
- برنامه ریزی و نظم: ایجاد یک برنامه روزانه منظم با روال مشخص می تواند به کودک در پیش بینی و مدیریت زمان کمک کند.
- ساختار و محدودیت: تعیین قوانین و محدودیت های واضح و اعمال قاطعانه آنها می تواند به کودک در یادگیری نظم و انضباط کمک کند.
- تقویت رفتار مثبت: به جای تمرکز بر رفتارهای منفی، رفتارهای مثبت کودک را تشویق و تحسین کنید.
- فعالیت بدنی: فعالیت بدنی منظم می تواند به تخلیه انرژی اضافی کودک و بهبود تمرکز او کمک کند.
- ارتباط موثر: با صبر و حوصله با کودک خود صحبت کنید و به او گوش دهید.
در مدرسه
- همکاری با معلمان: با معلمان کودک خود در مورد ADHD او صحبت کنید و راهکارهایی برای مدیریت رفتار او در مدرسه پیدا کنید.
- برنامه ریزی فردی: ممکن است برای کودک شما برنامه آموزشی فردی (IEP) یا برنامه خدمات 504 لازم باشد.
- محیط آرام: ایجاد فضایی آرام و عاری از حواس پرتی در کلاس درس می تواند به تمرکز کودک کمک کند.
در صورت نیاز
- مشاوره و روان درمانی: یک روانشناس یا مشاور می تواند به شما در درک ADHD و یافتن راهکارهای مناسب برای مدیریت علائم آن کمک کند.
- دارو درمانی: در برخی موارد، ممکن است دارو برای کمک به کودک در کنترل علائم ADHD تجویز شود.
نکات مهم پایانی
به یاد داشته باشید که هر کودکی با ADHD منحصر به فرد است و هیچ راه حلی برای همه وجود ندارد. صبور و مشوق باشید و به تلاش خود برای کمک به کودک خود ادامه دهید. همچنین مهم است که از متخصصان در این حوزه نیز کمک بگیرید.
